قدیمی‌ترین مصالح ساختمانی شامل موادی هستند که بشر از زمان‌های بسیار قدیم برای ساخت سازه‌ها و بناها استفاده کرده است. برخی از این مصالح عبارتند از:
- گِل و خشت: یکی از قدیمی‌ترین و رایج‌ترین مصالح ساختمانی گِل است که در ساخت خشت‌ها و آجرها استفاده می‌شود. آثار باستانی مثل منازل در شهرهای باستانی مانند «مِسُوپوتامیا» نشان‌دهنده استفاده گسترده از این ماده است.
- چوب: چوب به عنوان یکی از ابتدایی‌ترین مصالح در ساخت خانه‌ها و سازه‌ها به کار می‌رفته و هنوز هم در بسیاری از فرهنگ‌ها استفاده می‌شود.
- سنگ: استفاده از سنگ برای ساخت معابد، قلعه‌ها و بناهای بزرگ به دوران باستان بازمی‌گردد. مثلاً هرم‌های مصر و دیوارهای باستانی در یونان از سنگ‌های بزرگ ساخته شده‌اند.
- پشم و پوست: انسان‌های اولیه برای ایجاد سرپناه‌های موقتی از پوست حیوانات یا پشم به‌عنوان سقف و پوشش استفاده می‌کردند.
- خاک رس: در بعضی مناطق، خاک رس به‌عنوان ماده‌ای برای ساختن دیوارها و مورب‌ها مورد استفاده قرار می‌گرفت.
این مصالح نشان‌دهنده توانایی بشر در تطبیق با محیط پیرامون خود و ایجاد محیط‌های زندگی مناسب هستند.
